Toz Boyaya Genel Bakış-1
Toz Boyaya Genel Bakış-1
Uygulama s1ras1nda toz olan boyalara verilen genel isimdir.  0çeriinde reçine, pigmentler ve modifiye edici ajanlar vard1r ancak solvent bulunmamaktad1r. Toz halindeki boya 1s1 ve çou zaman elektrik  yoluyla birbirine kenetlenmekte ve sürekli bir boya filmi tabakas1n1 olu_turmaktad1r.
Metal plakalar1 toz boya ile boyarken kullan1lan en yayg1n yol Elektrostik Corona veya Tribo bir tabanca kullanarak toz uygulamas1 yapmakt1r. Tabanca toza negatif bir yük kazand1rarak mekanik ve s1k1_t1r1lm1_ hava, topraklanm1_ cisme doru püskürtülür böylece elektrostatik yük malzemeye doru h1zland1r1lm1_ olur. Elektrostatik boyamada kullan1lan püskürtme a1zl1klar1 çe_itli geni_likte olmaktad1r. Kullan1lan a1zl1klar1n boylar1 ve tipleri boyanacak malzeme ile tutarl1l1k gösterir biçimde olmal1d1r. Is1nan metal plaka ve toz boya homojen bir _ekilde tabaka içerisinde bütünle_erek sert kaplama olu_turmak için soumaya b1rak1l1r. Ayn1 zamanda metalin birincil yüzeyini 1s1tt1ktan sonra s1cak yüzeye toz püskürtmek daha kolayd1r. Ön 1s1tma i_lemi daha düzgün ve pürüzsüz bir yüzey elde etmeye yard1mc1 olurken dier bir problem de bu tür çal1_malar1n a_1r1 toza neden olmas1d1r. Dier bir tabanca türü sürtünme ile elektriklenmeyi salayan Tribo Tabancad1r(Tribo Electric), toz parças1 tabancan1n içindeki mekanii sayesinde teflon boru duvar1 boyunca sürtünme meydana gelir böylece toz parças1 pozitif yük kazanarak ate_lenmi_ olur. Pozitif yük kazanan toz parçalar1 ard1ndan topraklanm1_ olan tabakaya yap1_1r. Toz yüklemede Tribo Tabancan1n kullan1m1 daha farkl1 bir uygulama gerektirdiinden Corona Tabanca kullan1m1 daha yayg1nd1r. Tribo Tabancalarda Corona Tabancalarda olduu gibi geri iyonla_ma ve faraday kafes etkisi gibi problemler görülmez. Toz boya uygulamas1nda kullan1lan ba_ka bir yöntem de Ak1_kan Yatak Yöntemidir; metod alt tabakan1n 1s1t1larak ard1ndan toz boyan1n gazl1 bir yatak içerisine doldurulmas1yla gerçekle_tirilir, toz parçac1klar1 1s1nm1_/s1cak nesneye yap1_arak erir. Daha fazla 1s1tma, genellikle boyan1n kürlenmesini tamamlayabilmesi için gereklidir. Bu yöntem genel olarak kaplaman1n istenilen kal1nl1kta yani 300 mikrometreyi a_an durumlarda kullan1l1r. Yöntem bula_1k makinas1 raflar1n1n nas1l kapland11n1 gösteren bir uygulamad1r.
 
  

Metal parçalar için toz kaplama i_leminde tipik ad1mlar:
1. Temizleme (tipik olarak alkali bir temizleyici, ancak alt tabakaya ba1ml1)
2. Durulama
3. Fosfatlama (korozyon korumas1 ve yap1_may1 iyile_tirmek için istee bal1 bir ad1m)
4. Kurutma
5. Toz Boya
6. Kürlenme (genellikle tozu s1v1la_t1rmak ve akmas1n1 salamak için nispeten yüksek s1cakl1klara ihtiyaç duyulan enerji younluu)
 
Kürlenme
Toz parçalar1 1s1-bas1nç etkisi alt1nda sertle_erek yüksek s1cakl1a maruz b1rak1ld11 zaman erimeye ba_lar ve d1_ar1 doru akarak kimyasal reaksiyona urar. Yüksek molekül a1rl1kl1 polimerler olu_turmak için a benzeri yap1lar olu_turur. Bu kürlenme sürecinde çapraz balanma olarak adland1r1lan ve malzemenin tam kürlenmesi için tasarlanm1_ belirli bir s1cakl1k ve zaman mevcuttur. Toz boyal1 plakalar genellikle 200 oC de 10 dakika bekletilir. Bu s1cakl1k ve zaman mü_terinin isteine göre dei_ebilir. Kürlenmesi gereken malzeme için gerekli enerji uygulamas1, konveksiyon f1r1nlar1nda veya k1z1lötesi f1r1nlarda gerçekle_tirilir.
 
Toz Boyan1n Avantajlar1:
Toz Boya Çevre dostudur. Üretim ve tüketimi s1ras1nda herhangi bir at1k ç1karmaz ve bu sayede hava ve su kirliliine neden olmaz. Çevreyi koruma aç1s1ndan, ya_ boyada ortaya ç1kan organik uçucu kimyasallar (VOC) toz boyada kesinlikle yoktur.
Toz Boya'n1n sal1a negatif etkisi dier boyalardan daha azd1r.
Toz Boya kullan1ma haz1rd1r. Herhangi bir kar1_t1rma, s1v1 ile inceltme gerekmez.
Toz Boya kullan1m teknii kolayd1r ve kullan1c1 eitimi çok k1sa zamanda yap1labilir. Manuel ve robot sistemler kullan1m için çok uygundur. Böylece, k1sa ve pratik bir eitimle kullan1c1 uzmanla_abilir.
Toz Boya ile her türlü dekoratif yüzey elde edilebilir. (Düz, parlak, pütürlü, z1mpara kâ1d1 görünümlü vs.)
Temizlik s1ras1nda solvent kullan1m1 daha dü_ük.
Ak1nt1 olmadan tek bir katta kal1n at1labilir.
F1r1nda yüksek s1cakl1klar ile birlikte kontrollü olarak h1zl1 bir biçimde kurur ve kürlenir.
Uygulama verimi daha yüksektir (Hiç kay1ps1z %100e yak1n verimle uygulama yap1labilir)
 
Toz Boyan1n Dezavantajlar1:
0nce filmleri elde etmek daha güçtür.
Tamiri için özel kimyasallar gerekebilir.
0lk yat1r1m maliyeti genelde daha yüksektir.
Renk dei_imi daha yava_t1r.
Toz boyalar birbiri ile hiçbir _ekilde kar1_t1r1lamaz.
Kürlenmesi için ciddi s1cakl1klar gerekir( 180-250 oC)
Islat1lm1_ parçalar1n hassas elleçlenmesi gerekir.
Elektrostatik uygulamalarda boyanacak malzeme yeterince iletken olmal1d1r. Aksi takdirde boya uygulamas1nda zafiyetler olu_abilir.
Metal pulcuklu pigmentleri boya içine formüle etmek daha zordur.
Kompleks ve kapal1 geometriye sahip metal malzemelerin içinin düzgün boyanmas1 çok zordur.(Faraday Kafes Etkisi)
Renk dei_imleri için özel ekipmanlar ve ektra çaba gerektirir.
 
Toz Boya Çe_itleri
Epoksi: Epoksi tip reçine ve uygun sertle_tirici bulunan toz boya çe_ididir. Özellikle kimyasal maddelere direnç istendii zaman kullan1l1r. Benzin depolar1 bu konuda örnek olarak gösterilebilir. Bu tip boyalar1n 1s1 ve 1_1a kar_1 mukavemetleri azd1r
Epoksi-Polyester: 0çerisinde epoksi ve polyester reçine bulunur. Fiziksel ve kimyasal dayan1m özelliklerinin bir arada salanmas1 için geli_tirilmi_ boya tipidir. 0ç cephe diye tabir edilen bina içi ko_ullarda kullan1l1r. Özellikle beyaz e_ya sanayi için kaç1n1lmaz çözümdür. Ayr1ca ayd1nlatma cihazlar1, metal mobilya, hastane ekipman1, armatür ve du_a kabinler de bu tip boyalar ile boyanabilir. Epoksi tip boyalara göre 1s1 ve 1_1k direnci aç1s1ndan kuvvetli olmas1na ramen, d1_ cephe polyester boyalara göre direnci azd1r.
Polyester/TGIC: 0çeriinde Polyester reçine ve TGIC sertle_tirici bulunan toz boya tipidir. Özellikle d1_ cephe diye adland1r1lan ortamlarda kullan1lmak üzere tasarlanm1_t1r. Güne_ 1_11 (UV dayan1m) ve dier iklim _artlar1na dayan1m1 en üst düzeydedir. Ba_ta alüminyum profil sanayi olmak üzere tar1m makineleri, ayd1nlatma armatürleri, bisiklet ve jant sanayi gibi d1_ ortamlarda kalacak malzemelerin boyanmas1nda kullan1l1r. Ayr1ca d1_ cephe dayan1m1n1n göstergesi olarak Qualicoat garantisi kapsam1nda s1n1fland1r1l1r.
Polyester/PRIMID: Polyester reçine ve primid sertle_tirici kullan1larak yap1lan bir dier d1_ cephe ürünüdür. Polyester/TGIC ürününe alternatif olarak geli_tirilmi_tir. Bilindii üzere TGIC içeren ürünler Avrupa Birlii normlar1na göre belirli etiketleme i_aretleri almak zorunda iken Primid ürünlerde her hangi bir i_aretleme bulunmaz. Genel olarak TGIC ürünler ile benzer özelliklere sahiptirler. Özellikle alüminyum profil sanayi olmak üzere d1_ ortamlarda bulunan malzemelerin boyanmas1nda kullan1l1r. Qualicoat belgeli ürünlerdir.
Poli-Üretan: Polyester reçine ile izosiyanat1n sertle_mesinden olu_ur. Dier polyester d1_ cephe ürünlerine k1yasla UV dayan1m1n1n yan1nda kimyasal dayan1mda salar. Standart d1_ cephe uygulamalar1nda fiyat dezavantaj1 yüzünden pek tercih edilmemesine ramen özellikle ah_ap transfer boyalar1nda taban boyas1 olarak kullan1l1r. Qualicoat belgeli bir dier d1_ cephe ürünüdür.
 
Toz Boyada Uygulanan Testler

Yüzey Görünüm Testi                                   Parlakl1k Testi                                   Renk Testi
Film Kal1nl11 Testi                                           Darbe Dayan1m1 Testi                    Esneklik Testi
Sertlik Testi                                                       Younluk Testi                                 Nem ve Tuz Testi
Yap1_ma Testi                                                   Konik Bükme Testi                         Toz Boyut Analizi
H1zland1r1lm1_ 0klim Testi                               Örtücülük Testi                                Ak1_kanl1k Testi
Asit Dayan1m Testi                                         Deterjan Dayan1m Testi                               Sararma Testi
Jelle_me Süresi Testi                                     Çizilme Testi                                      Ta_ Çarpma Testi
Souk Ta_ Darbe Testi
 
Toz Boya Uygularken Dikkat Edilmesi Gerekenler
-Rutin bak1mlar, i_letme kalitesinin yüksek, i_letme giderlerinin dü_ük olmas1 için önemlidir.
-F1r1nlar mevsimsel olarak ölçülmeli ve gerektiinde optimize edilmelidir.
-Topraklaman1n iyi olmas1 homojen boyama ve geri dönü_ümlerin az olmas1 için gereklidir.
-Tabancalar1n enjektörleri düzenli olarak yenilenmeli, yükleme kabiliyetleri düzenli olarak ölçülmeli ve gerektiinde bak1ma al1nmal1d1r.
 
Toz Boya Kullan1m Alanlar1

 
REFERANSLAR:
1.Rochester Institute of Technology, Powder Coating Process, Eri_im Tarihi: 30 Mart 2018, https://www.rit.edu/affiliate/nysp2i/sites/rit.edu.affiliate.nysp2i/files/pdfs/powder_coating_process_final.pdf
2.Pulver, Electrostatic Powder Coating, Eri_im Tarihi: 30 Mart 2018, http://www.pulver.com.tr/electrostatic-powder-coating
3.Element Boya, Powder Coating Application Process, Eri_im Tarihi: 30 Mart 2018, http://www.elementboya.com/En/show/-powder-coating-application-process